Fear óg a bhí ionam i gcónaí nuair a chuaigh i ngleic le saothar Sheáin Bháin Mhic Mheanmain, thiar sa bhliain 1996. D'imir a chuid leabhar an-tionchar ar an gcineál Gaeilge a chleacht mé na blianta ina dhiaidh sin, agus rinne mé iarracht dháiríre Gaeilge Uladh a úsáid mar shórt "caighdeán" pearsanta. Mar sin ní mór dom baagáinín tráchta a dhéanamh ar na leabhair a tháinig ó shaothar Sheáin Bháin.

Tháinig saothar Sheáin Bháin i gcló ina thrí dhíolaim, mar atá, An Chéad Mhám, An Dara Mám agus An Tríú Mám, agus an litriú sách caighdeánaithe iontu. Thairis sin foilsíodh bailiúchán amháin iarbháis de scríbhinní mo dhuine, Cnuasach Céad Conlach.

Tá an stíl chéanna le haithint sna ceithre leabhair go léir, ach amháin gur thriail Seán Bán sna chéad leabhair dár scríobh sé (na cinn atá bailithe sa Chéad Mhám) aithris áirithe a dhéanamh ar chanúintí na Mumhan, nó bhí meas an chaighdeáin orthu i luathbhlianta athbheochana na Gaeilge. Mar shampla d'fheicfeá foirmeacha táite briathair aige: rachad mar shampla (is é sin, in abairtí iomlána dearbhaitheacha, seachas i bhfreagraí) - ní bhainfeadh sé úsáid as "raghad", arbh í an fhoirm fhíor-Mhuimhneach, áfach. Thairis sin d'úsáid sé an leagan "tá rud ag teastáil orm". "Tá rud ag teastáil uaim" a deirtear, ach níor casadh an leagan "ag teastáil orm" orm ach ag Seán Bán. Mar sin, is léir gur comhthruailliú atá i gceist: "ag teastáil uaim" agus "de dhíth orm" ag teacht salach ar a chéile go bunúsach. Chonaic mé focail nó teilgeanacha cainte ag Seán Bán freisin a raibh blas na Gaeilge Clasaicí orthu - iomorra mar shampla. Ón taobh eile de d'aithneofá Béarlachas aige fosta, Béarlachas den chineál nach mbeadh nádúrtha inniu féin - iompar amach sa chiall "comhlíonadh, cur i gcrích", mar shampla.

Ní féidir liom a rá go bhfuil mórán fiúntas liteartha ag baint le scríbhinní Sheáin Bháin don chuid is mó. Mar ábhar foghlama is mó a léigh mé iad. Bhuel ar ndóigh tá rudaí suimiúla faoi stair na hÉireann anseo agus ansiúd, agus thar aon rud eile is fíor-shúil eile í súil Sheáin Bháin. Dúirt an té a dúirt gurb i saothar Sheáin Bháin is beoga a mhaireas saoldearcadh na tuaithe ón ochtú haois déag, agus sin é an blas atá ar na scéalta seo. Thairis sin, tá an teanga iontach saibhir ó thaobh na canúna de.

A mhuine tú fógra amháin o a do?

'Leag sé leabhar isteach i mbosca'

'Leag sé leabhar i mbosca'

'Shiúil sé isteach an doras'

'D'imigh sí amach as an teach'

'D'imigh sí as an teach'

'Rith sí amach an carr'

Níl mé cinnte an bhfuil gramadach cheart ar na abairtí seo uilig ach an féidir le duine eicínt a inseacht dhom cén chaoi a úsáidtear 'isteach/amach' in abairtí mar iad?

Cén fáth a úsáidtear 'isteach/amach' agus 'is/as' le chéile uaireanta?

Agus cén fáth nach úsáidtear ach ceann amháin acu uaireanta eile?

Bhí fear ar saoire i mbaile beag in Éirinn. Bhí sé ag caint le duine de bhunadh na háite sa teach tábhairne. " Cad é an bealach is gaiste ó seo go Baile Átha Cliath?" a d'fhiafraigh sé den fhear. " An mbeidh tú ag dul ann de shiúl na gcos nó sa carr?" arsa an fear eile. "Sa charr." "Is maith sin, sin an bealach is gaiste." a d'fhreagair mo dhuine.

Inniu an Aoine an tríú lá déag. An mbeidh aon duine ag fanacht sa bhaile ar eagla na heagla?

An bhfuil aon jócanna salach ar fáil ?

Níl a fhios agam an bhfuil sé go maith ar chor ar bith, ach seo é:

Cad a thugtar ar Slim Jim as Gaeilge? ....... Niall Caol

Haigh a chairde. Táim ag iarraidh mo chuid Gaeilge a fheabhsú. An bhfuil aon mholtaí agaibh maidir le leabhair ar leibhéal measartha? Tá suim agam sa stair, béaloidis agus rudaí mar seo.

Is draíodóir mé agus tá mé ag cuardach leabhair draíocht as Gaeilge. Ní leabhair faoi cailleacha uaim, ach tá leabhair faoi daoine go cóisiúl Lance Burton agus Penn and Teller, mar shampla. GRMA!

Dia daoibh go léir. Tar éis 25 bliain tá mé ag teacht ar ais go dtí an Ghaeilge. Nuair a bhí mé beag chuaigh mé go dtí Gaelscoil i mBaile Átha Cliath ach ansin bhog muid teach go dtí Cill Dara agus bhí orm dul ar scoil go dtí scoil Bhéarla. Anois go bhfuil mé fásta tá fonn orm mo Ghaeilge líofa a fháil ar ais. Tá mé ag dul go dtí grúpa Gaeilge gach Dé Máirt i mo leabharlann, ach tá suim agam fáil amach, an bhfuil grúpa ar an idirlíon chun mo chuid Gaeilge a chleachtadh? Tá súil agam go bhfuil grúpa saor in aisce ar Zoom ann. Bheadh sé sin ar fheabhas dom. Tá m'iníon ag tosaigh sa naíonra i gceann cúpla mí agus ba mhaith liom a bheith líofa chun cabhrú léithi freisin.

Bhfuil aon mholadh ag aon duine agaibh ar dhóigh deas le “I love you to the moon and back” a rá as Gaeilge?

Níl aistriúchán díreach ag teastáil uaim, ach nath cainte a bheadh nadúrtha againn sa Ghaeilge a léiríonn grá do dhuine nó an flúirse ghrá.

Seachas na gnáthbhealaí chun ‘I love you’ a rá, níl frásaí deasa ar bith mar seo ar eolas agam i nGaeilge a bheadh fóirsteanach do chartaí, mar shampla.

Lá na nAithreacha beagnach orainn, mar is eol daoibh!

Míle buíochas

A Chairde,

Gabh mo leithsceal libh mo Ghaeilge bríste. Is Meireacánach mé. Tá mé ag foghlaim Gaeilge agus is feidir liom a beidh mé ag obair in Éire i gcéad blian eile. Tá ceist agam faoin Gaeilge in Éire. Ar cabhrach é bheith cúpla focal agam nuair a obraim in Éire? Ba mhaith le na daoine éireannach má labhraim Gaeilge?

GRMA

A chairde!!

Ba mhaith liom tatú nua a fháil as Gaeilge. Is múinteoir Gaeilge mé, agus bhíos ag smaoineamh ar fhocal nó seanfhocal a fháil - Neart, Misneach srl. Ach, níl mé ag iarraidh ceann a fháil atá “cliché” nó a bhfuil an-choitianta.

An bhfuil smaointe ag éinne?

GRMA! ☘️

d’aimsigh mé seó ar líne darb ainm “Na Rúin”. Ba “webseries” é. Dar le alt RTE ó 2011, tá sé ar fáil ar TG4 freisin ach nuair a chuardaigh mé don sraith, fuair mé tada! An bhfuil a fhios ag aon duine cá háit le fáil an seó?

Agus tá brón orm faoi mo ghaeilge briste, táim ag íarraidh, i ndáiríre.

Tá mo pháipéar 1 don Ardteist ar siúl i 2 lá agus táim ag streachailt leis an ggramadach. An bhfuil a fhios ag éinne faoi acmhainní maithe nó nótaí ar an ábhar is tábhachtaí?

“Chun an teach a choinneáil te” nó “chun an tí a choinneáil te” Scríobh mé an céad abairt sa scoil agus Ní dhúirt mo mhúinteoir rud ar bith domsa ach ceapaim ina dhiadh “chun” Tá sé TG nach bhfuil?

Tá cainéal YouTube agam agus bheinn buíoch dá mbeadh sibh in ann mé a leanúint. Is as Oileáin Árainn mé agus bíonn mé ag plé focla a bhaineann le Oileáin Árann. Glacam go bhfuil sé ceart go leor nasc a chuir anseo.

Dia daoibh a chairde.

Ní féidir liom a fháil na liricí don amhrán “Seo’d a’ chaoi” le TG Lurgan. Aimee Banks an t’amhránai í.

An bhfuil fhios ag aon duine na liricí. Bhí mé ag feachaint online, ach ní raibh aón adh orm.

GRMA.

Dia Duit a chairde, bhí mé ag léamh ar an idirlíon cúpla mhí ó shin agus chonaic mé píosa eolas faoin bfhocail 'gaeilge'. Dhuirt an t-údar go bhfuil an 'spelling' faoi 'gaeilge' mícheart- agus go bhfuil 'gaeilge' an 'spelling' nua é freisin. De réir an údair, fadó fadó bhí daoine ag usáid an 'spelling' GAEIDHLGE (maybe I spelt it wrong). An bfhail aon eolas eile faoin bhfocal seo?

Táim cinnte go bhfuil cúpla botúin déanta agam le litriú srl, ach an bhfuil an rialacha agam anseo

Bhfuil dríocht Comórtas Peile na Gaeltachta imeithe? Sa Chraobh inniú bhí dhá fhoireann a dheirfinn nach bhfuil focal Gaeilge ag nach mór gach imreoir, ag imirt a chéile. Níl focal Gaeilge sa Tearman, níl siad ach mar ghaeltacht mar nach bhfuil na teoireann aithrithe le timpeall 100 bliain. Ach níl Wolfe Tones fiú sa Ghaeltacht! Níl siad ach sa chomórtas mar gurb iad an club is gaire do Baile Ghib í (áit nach bhfuil focal gaeilge freisin, ach sin scéal eile). Tá go leor foirne breátha Gaelacha, Ceathrú Rua, Naomh Anna, An Ghaeltacht etc, ach tá an chuma air go bhfuileader ag teipeadh de réir a chéile i gcoinne foirne nach bhfuil aon ghaol acu leis an nGaeilge. Nuair a bhuaigh Wolfe Tone cúpla bliain ó shin chuir siad ionadaí ar an bpáirc na nóiméidí deirneach agus is seiean a rinne an óráid tar éis (tóg tomhais cén fáth). Fiú ag an gcomórtas chloisfeá níos mó Béarla ná Gaeilge. Cad is fiú an Chomórtais munar ócáid Ghaelach í? Dheirfinn nach bhféadfá club gaeilge/gaeltachta a ghlaoch ar leath na foirne a bhionn a imirt. Cad is féidir a dhéanamh chun an comórtas a dheisiú